Select Page

Miejsce Pamięci

Sopot

województwo pomorskie

Zapraszamy do obejrzenia mapy

Miejsca pamięci podzielone według województw

Nasze projekty

Aby dowiedzieć się więcej o naszej fundacji, odwiedź naszą stronę.

Wiadomości o miejscu pamięci

W wyniku licznych ekshumacji na terenie Sopotu, których dokonywano w dniach od 22 marca do 7 kwietnia 1946 r., udało się utworzyć jedno miejsce pamięci, w miejscu dawnego cmentarza niemieckiego. 7 kwietnia 1946 r. o godz. 16.30 dokonano uroczystego odsłonięcie pomnika żołnierzy Armii Czerwonej poległych w walkach o Sopot. Wejście do niego znajduje się on u stóp Wzgórza Olimpijskiego, przy ul. Moniuszki. Kierując się w stronę Opery Leśnej można zobaczyć pomalowaną na biało, betonową podstawę z wmurowaną płytą, na której znajduje się czerwona gwiazda i inskrypcja po polsku i rosyjsku o treści: „Cmentarz żołnierzy Armii Radzieckiej poległych w walkach o wyzwolenie Sopotu w marcu 1945 roku”.

Idąc schodami do góry, po zboczu wzgórza, dojdzie się do kolejnej, znacznej wielkości płyty z identyczną czerwoną gwiazdą, i napisem: „Tu spoczywa 646 żołnierzy Armii Radzieckiej, którzy oddali życie w walce o wyzwolenie Sopotu w marcu 1945 roku. Cześć ich pamięci”. Tuż obok można dostrzec sporej wielkości krzyż prawosławny i katolicki. Pierwotnie miejsce te zwane było Wzgórzem Prątki, zaś obecnie zwane jest Wzgórzem Olimpijskim. Jest to piękny, zalesiony obszar, leżący blisko centrum, a jednak nadzwyczajnie spokojny. Zostały tam posadzone liczne drzewa, w tym wiele ozdobnych. W wydzielonych krawężnikami mogiłach dostrzec można wyrastające spośród zieleni nagrobki z tablicami, na których znajdują się imiona radzieckich żołnierzy.

Historia powstania cmentarza nie należy do łatwych. Konieczność stworzenia takiego miejsca wynikała z tego, iż początkowo zwłoki poległych w walkach o miasto czerwonoarmistów spoczywały w wielu prowizorycznych mogiłach, znajdujących się na terenie całego miasta. Powojenne dokumenty wskazują na aż 29 takich miejsc. Łącznie w prowizorycznych mogiłach na terenie Sopotu pochowanych było 652 czerwonoarmistów, z czego udało się ustalić personalia 106 osób (według oficjalnych danych radzieckich w walkach o miasto zginęło 646 żołnierzy). Inicjatorem uporządkowania problemu miejsca pochówku dla czerwonoarmistów był prezydent Turek. Sowiecka władza nie zgadzała się początkowo na jedno miejsce, twierdząc, że dotychczasowe są na eksponowanych miejscach i tam powinny zostać pod opieką miasta. Ostatecznie przekonała ich do obecnej lokalizacji reprezentacyjność Wzgórza Olimpijskiego oraz projekt przerobienia obelisku poświęconego poległym żołnierzom niemieckim z I wojny światowej. Pomnik ten był widoczny dla załóg statków przepływających przez Zatokę Gdańską, więc kuszące wydawało się umieszczenie tam pięcioramiennej gwiazdy.

Pomnik poświęcony żołnierzom Armii Radzieckiej jest dziełem przeróbek dokonanych na leżącym tu wcześniej Pomniku Wojennym. Postawiony w 1909 roku, miał symbolizować niemiecką straż nad Wschodnią Marchią i przypominać zwycięstwo Prusaków na Francuzami. Na cokole z granitowych ciosów ustawiono 8-tonowy głaz. W 1919 r. zamontowano tam dodatkowo tablice z nazwiskami i datami urodzin sopocian poległych w czasie I wojny światowej. Obecnie znaleźć je można w kościele parafialnym Najświętszej Maryi Panny Wniebowziętej – Gwiazda Morza w Sopocie, na ul. Tadeusza Kościuszki 19. Na przełomie 1945 i 1946 r. usunięto je wraz orłem i wywieziono do Związku Radzieckiego. Orzeł ten był odlany z brązu i ważył około 1,5 tony. Do głazu przytwierdzono wtedy czerwoną, pięcioramienną gwiazdę, którą później zastąpiła obecnie tam wisząca. Pod nią widnieje napis w języku polskim i rosyjskim: „Bohaterem o wyzwolenie Sopotu”. Na przedniej ścianie cokołu umieszczono 3 bazaltowe tablice z nazwiskami 63 żołnierzy radzieckich, których udało się zidentyfikować.

Galeria

Inne miejsca pamięci w województwie

Żukowo

Miejsce Pamięci Żukowowojewództwo pomorskieZapraszamy do obejrzenia mapyMiejsca Pamięci podzielone na województwaNasze...
Upiłka cmentarz wojenny

Upiłka

Miejsce Pamięci Upiłkawojewództwo pomorskieZapraszamy do obejrzenia mapyMiejsca Pamięci podzielone na województwaNasze...

Skórcz

Miejsce Pamięci Skórczwojewództwo pomorskieZapraszamy do obejrzenia mapyMiejsca Pamięci podzielone na województwaNasze...

Mrzezino

Miejsce Pamięci Mrzezino województwo pomorskie Zapraszamy do obejrzenia mapyMiejsca Pamięci podzielone na...

Łężyce

Miejsce Pamięci Łężyce województwo pomorskieZapraszamy do obejrzenia mapyMiejsca Pamięci podzielone na...

Lębork

Miejsce Pamięci Lęborkwojewództwo pomorskieZapraszamy do obejrzenia mapyMiejsca Pamięci podzielone na województwaNasze...

Lubichowo

Miejsce Pamięci Lubichowo województwo pomorskieZapraszamy do obejrzenia mapyMiejsca Pamięci podzielone na...

Kmiecin

Miejsce Pamięci Kmiecinwojewództwo pomorskieZapraszamy do obejrzenia mapyMiejsca Pamięci podzielone na...

Gdańsk

Miejsce Pamięci Gdańskwojewództwo pomorskieZapraszamy do obejrzenia mapyMiejsca Pamięci podzielone na województwaNasze...

Czersk

Miejsce Pamięci Czerskwojewództwo pomorskieZapraszamy do obejrzenia mapyMiejsca Pamięci podzielone na województwaNasze...

Chłapowo

Miejsce Pamięci Chłapowowojewództwo pomorskieZapraszamy do obejrzenia mapyMiejsca Pamięci podzielone na...

Wejherowo

Miejsce Pamięci Wejherowowojewództwo pomorskieZapraszamy do obejrzenia mapyMiejsca Pamięci podzielone na...

Bojano-Głodowo

Miejsce Pamięci Bojano-Głodowowojewództwo pomorskieZapraszamy do obejrzenia mapyMiejsca Pamięci podzielone na...

dofinansowanie

Projekt dofinansowany  ze środków Centrum
Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia
w ramach
V, VII, VIII, IX Otwartego Konkursu
i Otwartego Konkursu Zdalnie.

Formularz

Napisz do nas!

Poszukujemy nowych faktów i treści. Pomożesz?

Skip to content